Cây phân xanh là gì? Phân loại, tác dụng đối với môi trường đất

Ở nước ta, những cây phân xanh thường được sử dụng nhiều nhất là các loại cây họ đậu, bèo hoa dâu, bớp bớp, keo dậu, lục lạc sợi, điên điển, lục bình, dã quỳ, đậu triều,… Ngoài ra còn có một số loại cỏ nhiều sinh khối như cả sả, cỏ voi, cỏ ruzi,… Đọc ngay bài viết sau đây để tìm hiểu thông tin về đặc điểm, phân loại, tác dụng cây phân xanh đối với sức khỏe cũng như nông nghiệp. 

Cây phân xanh là cây gì?

Nếu chúng ta sinh ra trong một gia đình có truyền thống làm nông thì chắc hẳn khái niệm cây phân xanh đã không còn xa lạ. Vậy, cây phân xanh là cây gì? Cây phân xanh là những cây có thể trồng đan xen cùng những cây trồng chính và làm thức ăn cho gia súc để lấy phân thải ra. Cây trồng sau khi được bón cây phân xanh được hưởng lợi nhiều mặt, trong khi về lâu dài, hóa học và sinh học của đất, chất lượng vật lý được cải thiện. Cây phân xanh sẽ tăng chất hữu cơ và khả năng giữ nước của đất, giảm thiểu cỏ dại, cung cấp nitơ và các chất dinh dưỡng khác cho vụ sau nếu được cày vùi vào đất hoặc để chết trên bề mặt đất.

Cây phân xanh là cây gì?

Phân xanh là một loại cây trồng phát triển nhanh giữa hai vụ trồng để thu hoa lợi. Thay vì bón phân hóa học như bình thường, bạn có thể cải tạo đất và chống xói mòn bằng cách trồng cây phân xanh. Nguyên liệu dùng làm phân xanh thường là các cây cỏ dại, cây thảo mộc, lá xoan, cây họ đậu. Những cây phân xanh còn được tận dụng để làm cây phủ đất, cây che bóng, cây cải tạo đất, cây giữ đất chống xói mòn, nâng cao độ phì nhiêu của đất. Chúng ta không nên để cây phân xanh có hạt rồi mới vùi vào đất, vì khi đó sẽ gây cản trở đến quá trình phát triển của cây trồng chính. Khi cây phân xanh được cày vùi vào đất sẽ làm tăng dinh dưỡng cho đất.

Lưu ý: Cây phân xanh thường được trồng luân canh, xen canh cùng cây trồng chính. 

Những loại cây phân xanh

Cây phân xanh cung cấp cho đất nhiều chất hữu cơ từ đó gia tăng tương tác cho những vi sinh vật trong đất. Sự gia tăng hoạt động sinh học giúp phát triển đất màu mỡ. Nhìn chung, nó giúp duy trì và cải thiện cơ cấu đất cho loại đất mịn vùng nhiệt đới. Khi đất có sử dụng phân xanh sẽ có thể giảm thất thoát dưỡng chất qua những tầng của đất, tăng cường khả năng trao đổi cation (CEC) và giữ ẩm, làm mát đất trồng khi nhiệt độ cao. Cây phân xanh còn có khả năng cải tạo tầng canh tác, trồng và giúp phong phú thêm lân, canxi, magie, làm tăng chất hữu cơ và đạm cho tầng canh tác, bảo vệ đất khỏi bị xói mòn từ những trận mưa bão lớn, giúp đất cát gắn kết, do đó đất có thể giữ nước và phân mà không sợ bị nước rửa trôi. 

Những loại cây phân xanh được sử dụng phổ biến bao gồm: 

– Cây phân xanh được dùng làm thức ăn khô cho chăn nuôi và luôn cả cung cấp thực phẩm cho con người bao gồm: Quả, hạt đậu đỗ, cây đậu biếc, thân lá cỏ sả, cỏ voi,…

– Thêm vào đó còn có lúa miến, cây kê, một vài giống cỏ nhiều sinh khối như cả sả, cỏ voi, cỏ ruzi,…

– Các cây phân xanh họ đậu, lạc dại, keo dậu, lục lạc sợi, bèo hoa dâu, bớp bớp, điên điển, lục bình, đậu triều, dã quỳ,… 

– Tại một số quốc gia trên thế giới, người ta thường dùng các rau họ cải như cải cay, cải dầu, hướng dương, cỏ họ Hòa Thảo, cỏ ba lá, đậu răng ngựa, đậu tằm, đậu cánh chim,…

– Trong đó, cây họ đậu là một loại cây phủ đất, đồng thời là cây phân xanh phổ biến. Ngoài ra, cây phân xanh cũng có thể là cây thảo mộc hàng năm hoặc lâu năm.

Những loại cây phân xanh

Cách lấy cây cộng sản làm phân xanh

Cây cộng sản làm phân xanh đã được nhiều người nông dân áp dụng từ lâu. Cây cộng sản không quá cứng, khá non, dễ phân giải. Do đó, phân xanh làm từ cây cộng sản thì nên vùi sâu. Vụ mưa nhiều, đất quá ẩm ướt nên dùng cây phân xanh đã khô héo để cày vùi thì thích hợp hơn cây tươi. Đất tơi xốp thì vùi sâu, đất thịt nặng thì vùi nông, vụ mưa nhiều hoặc ruộng có tưới nước, độ ẩm cao thì vùi nông hơn. 

Tác dụng của cây phân xanh

Ngoài công dụng trong việc cải tạo đất thì không ít cây phân xanh là giống cây dược liệu tốt cho sức khỏe. Điển hình trong số các loại cây phân xanh không thể không kể tới đó là cây cộng sản. Tác dụng của cây phân xanh đối với sức khỏe bao gồm: 

– Những nghiên cứu về nồng độ hydroxyproline cho thấy tại các vết thương điều trị với cây cộng sản có tốc độ tổng hợp collagen tăng nhanh, quá trình tổng hợp collagen tiến triển tốt.

– Ức chế sự sinh trưởng in vitro và in vivo của các chủng vi khuẩn gây nhiễm khuẩn vết thương như tụ coli, proteus, cầu khuẩn vàng, trực khuẩn mủ xanh. 

– Giúp màu sắc sẹo hồng hoặc nâu nhạt, không thấy sẹo bạc màu, sẹo được hình thành mềm, mịn, không thấy có sẹo co kéo, sẹo lồi. Hơn hết, chúng làm rút ngắn thời gian điều trị vết thương do đẩy nhanh quá trình loại bỏ hoại tử, tân tạo mô hạt và liền sẹo. 

– Khi dùng tại chỗ trong 3 – 5 phút đầu, dịch chiết từ cây cộng sản sẽ gây cảm giác nóng rát tại vết thương ở mức độ chịu đựng được, làm giảm tiết dịch, giảm mùi hôi nhanh hơn hẳn.

– Cao chiết với cồn của cả cây cộng sản trừ rễ có tác dụng chống co thắt cơ trơn gây bởi histamin và acetylcholin trên hồi tràng cô lập chuột lang. 

– Nhân dân thường dùng cứt lợn để điều trị rong huyết ở phụ nữ sau sinh.

– Không gây tác dụng phụ trên cơ thể người bệnh, trừ tác dụng gây sốt trong thời gian ngắn khi nhỏ mũi.

– Tác dụng kém đối với viêm mũi xoang có mủ đặc dù cấp hay mãn.

– Tác dụng kéo dài làm giảm nghẹt mũi, giảm viêm, giảm tiết dịch, giảm hắt hơi và sổ mũi nhức đầu. Có tác dụng tốt trong điều trị viêm mũi xoang mạn và viêm mũi xoang dị ứng.

– Ngăn ngừa táo bón và thúc đẩy sự tăng trưởng của các tế bào nhờ chứa hàm lượng chất xơ và protein dồi dào.

– Loãng dịch đờm và tăng dẫn lưu dịch ra khỏi các hốc xoang, từ đó cải thiện tình trạng thở khò khè, nghẹt mũi và khó chịu.

– Nồng độ thấp có tác dụng làm giãn mạch ngoại biên.

– Nghiên cứu trên động vật cho thấy có tác dụng chống viêm, chống phù nề, chống dị ứng.

Tác dụng của cây phân xanh

Cây phân xanh chữa đi ngoài

Cách dùng cây phân xanh chữa đi ngoài (Cây cứt lợn): 

Rửa sạch thảo dược, cho cây cứt lợn vào ấm sắc cùng với 300ml nước sạch, khi hỗn hợp nước đổi màu thì tắt bếp. Chiết lấy nước và để nguội. Chia thành 3 phần uống hết trong ngày. Kiên trì sử dụng đều đặn để tình trạng bệnh được chữa trị nhanh chóng.

Phủ rơm rác trồng cây phân xanh có tác dụng gì?

Hiện nay, rất nhiều người lựa chọn cách tiêu hủy các loại rơm, rác bằng cách đốt bỏ. Từ việc tiêu hủy đi nguồn dinh dưỡng khổng lồ từ rơm, lá cây khô cho tới thải ra môi trường lượng lớn CO₂. Cách này tuy đơn giản, nhanh chóng nhưng mang theo nhiều tiêu cực. Chính vì vậy, mỗi năm lượng rơm rạ, lá cây tiêu hủy bằng cách đốt bỏ đạt đến con số gần 50 triệu tấn (đối với rơm rạ). Chúng ta nên tận dụng rơm, rác để trồng cây phân xanh. Vậy, việc phủ rơm rác trồng cây phân xanh có tác dụng gì?

Hương vị đặc trưng: Sử dụng phân hữu cơ có thể mang đến hương vị tươi ngon nhất cho các loại rau, quả. 

Tiết kiệm chi phí: Thay vì bỏ hàng mớ tiền mua phân bón, thì giờ đây bà con có thể tự ủ phân tại nhà. 

Giữ gìn nguồn nước: Phân hóa học sau quá trình tiêu hủy sẽ thấm vào lòng đất, ảnh hưởng tới nguồn nước.

Bảo vệ sức khỏe: Sử dụng thực phẩm nhiễm chất độc từ phân hóa học chính là nguyên nhân dẫn tới đau bụng cho đến mầm mống phát triển ung thư. 

Bổ sung chất dinh dưỡng: Phân hữu cơ là sự tổng hòa các chất dinh dưỡng mà không cần thêm phân hóa học.

Thuận tiện: Các loại như vỏ củ quả hạt, lá cây, rơm rạ,…, đều dễ tìm, có sẵn, có thể được dùng sản xuất phân hữu cơ.

Phủ rơm rác trồng cây phân xanh có tác dụng gì?

Trên đây là toàn bộ thông tin về đặc điểm, phân loại, tác dụng cây phân xanh đối với sức khỏe cũng như nông nghiệp. Hy vọng bài viết này hữu ích cho cuộc sống của bạn, cảm ơn bạn đã đọc bài viết này!

Xem thêm: Cây oải hương – Đặc điểm, ý nghĩa, tác dụng và cách trồng

• Cây oải hương – Đặc điểm, ý nghĩa, tác dụng và cách trồng

• Cây hoa nhài Nhật – Đặc điểm, ý nghĩa phong thủy và cách chăm sóc

• Cây nứa – Đặc điểm, ý nghĩa, cách trồng và công dụng

• Cây ngưu bàng – Đặc điểm, tác dụng, giá trị kinh tế, cách trồng

• Cây mơ – Hàm lượng dinh dưỡng, ý nghĩa và cách trồng

• Cây mắt nai – Đặc điểm, tác dụng, ý nghĩa và cách trồng

• Cây mãng cầu – Đặc điểm, công dụng, cách trồng và chăm sóc