Cây xuyên tâm liên là gì? Công dụng, tác dụng phụ, lưu ý khi dùng
Các cụ ngày xưa thường có câu “thuốc đắng dã tật”, xuyên tâm liên là một vị thuốc nam nổi tiếng bởi vị đắng xuyên thấu tim gan. Cùng Elead đi tìm hiểu về “đặc điểm của cây xuyên tâm liên, tác dụng, lưu ý khi sử dụng và một số tác dụng phụ cần quan tâm” qua bài viết dưới đây.
Đặc điểm của cây xuyên tâm liên là gì?
Cây xuyên tâm liên còn được biết đến với nhiều tên gọi khác như là cây công cộng, cây khổ đởm thảo, cây hùng húc, cây lãm hạch liên,… Loại cây này vẫn là cái tên xa lạ đối với nhiều người, vậy cây xuyên tâm liên là gì? Cây xuyên tâm liên là một loại cây dược liệu thuộc nhà thân thảo, có thân nhỏ, thường mọc thẳng đứng, có nhiều nhánh, nhánh phân nhiều cành. Cây cao trung bình từ 50cm – 1m, phần thân có nhiều đốt, lá mọc đối xứng hai bên, lá có hình elip dài, cuống ngắn, hai mặt lá có lông. Xuyên tâm liên là loại cây có hoa đẹp, màu trắng, cánh hoa điểm những đốm hồng tím và thường mọc thành chùm. Cây ưa thích ánh sáng mặt trời, thường mọc ở trên đất ẩm, có thể sinh trưởng tốt ở trong môi trường có nhiều mưa và nhiệt độ trung bình từ 22 – 26 °C.
Đây là loại cây mọc hoang dại nhiều ở khu vực phía Bắc Việt Nam. Cây có nguồn gốc từ Trung Quốc và Ấn Độ, thường xuyên có hạt vào tháng 4 và tháng 5. Sinh trưởng nhanh vào mùa xuân hè. Khi cây ra hoa, lá sẽ bắt đầu rụng dần, vào mùa thu hoạch cây bắt đầu ra hoa, lá sẽ úa vàng và phần quả dễ bị tách rời và rơi xuống mặt đất.
Cây xuyên tâm liên là một trong 70 vị thuốc nam được bộ y tế Việt Nam khuyến khích trồng trong vườn thuốc tại các trạm y tế. Cây có thể sử dụng được toàn bộ các bộ phận sinh trưởng ở phía trên mặt đất. Loại dược liệu này thường sống hằng năm, mùa ra hoa là khoảng tháng 9 – 12. Vào những năm 80 đổ về trước, cây được sử dụng rộng rãi trong Đông Y, sau đó không xuất hiện nhiều nữa, thời gian gần đây mới bắt đầu được khôi phục và sử dụng lại cho việc sản xuất thuốc.
Cây xuyên tâm liên có tác dụng gì?
Dược liệu xuyên tâm liên đã được sử dụng trong đông y Trung Quốc từ rất lâu với tên gọi là “thiên sứ thanh phế”. Cây có nhiều tác dụng đối với sức khỏe con người, thường được sử dụng để chữa viêm họng, ho có đờm, viêm họng cấp tính, sốt phát ban, sốt rét.
Vậy trong y học Việt Nam, dược liệu xuyên tâm liên có tác dụng gì? Tác dụng chính của loại dược liệu này đó là thanh nhiệt, giải độc, chữa viêm nhiễm, sát khuẩn, diệt các loại virus và làm nhanh lành vết thương. Nước thuốc được sắc từ cây xuyên tâm liên có tính sát trùng, có thể sử dụng để rửa các vết thương hở, chữa trĩ nội, trĩ ngoại mang lại hiệu quả cao cho người sử dụng. Khi sử dụng xuyên tâm liên, có thể giúp hỗ trợ ngủ ngon giấc, ổn định tinh thần cho những người thường xuyên bị mộng du, mất ngủ, mơ thấy ma quỷ. Ngoài ra, cây có thể hỗ trợ điều trị các bệnh ngoài da như thủy đậu, viêm da, lang ben, hắc lào hoặc sử dụng kết hợp với các loại dược liệu khác để đun nước tắm cho trẻ em.
Một số người ở khu vực miền Trung đã dùng cây xuyên tâm liên để điều trị cho phụ nữ bị rong huyết, phong tê thấp, kinh nguyệt tắc nghẽn, mọc mụn lưng, bướu cổ. Thời gian gần đây loại dược liệu xuyên tâm liên này đang được rộ lên với khả năng phòng ngừa bệnh covid-19.
Trong Đông Y, loại dược liệu này có vị đắng, tính hàn, được quy vào kinh phế, tỳ, vị; có công dụng giải nhiệt, hoạt huyết, trị cảm, cúm, sốt, viêm amidan. Cây được sử dụng trong các trường hợp như: Tiểu rắt, tiểu buốt, viêm đường tiết niệu, phụ nữ bị các bệnh về đường âm đạo như khí hư, đau bụng kinh kéo dài. Ngoài ra, Loại dược liệu này còn thường xuyên được sử dụng để điều trị các bệnh về mụn nhọt, chữa bệnh ngứa, viêm phổi, viêm phế quản, viêm xoang, chữa các bệnh liên quan đến gan, rối loạn tiêu hóa, áp xe.
Thuốc xuyên tâm liên điều trị bệnh gì?
Cây xuyên tâm liên là vị thuốc thảo dược thường xuyên được sử dụng trong Đông Y. Thời gian gần đây, trong dân gian rộ lên tin đồn thuốc xuyên tâm liên có thể điều trị được covid-19. Chính vì vậy, đã có rất nhiều người hoài nghi về việc thuốc xuyên tâm liên điều trị bệnh gì? Qua quá trình nghiên cứu về tác dụng cũng như các thành phần có bên trong loại dược liệu này. Bộ y tế đã quyết định phân bổ xuyên tâm liên tới 53 tỉnh thành để hỗ trợ điều trị cho các bệnh nhân bị covid-19.
Sau khi thực hiện nghiên cứu lâm sàng, thuốc từ cây xuyên tâm liên có tác dụng giảm số ngày điều trị, giảm triệu chứng đối với những bệnh nhân ở mức độ nhẹ, an toàn và không có tác dụng phụ. Giảm thiểu được các triệu chứng như: Đau đầu, đau họng, hoa mắt, chóng mặt, buồn nôn, tiêu chảy, mất vị giác, mất khứu giác, nghẹt mũi. Đặc biệt, thuốc xuyên tâm liên còn có thể sử dụng an toàn cho phụ nữ đang mang thai.
Bác sĩ Đồng ở bệnh viện phổi Thanh Hóa cho biết: “Loại thuốc nào cũng có tác dụng hỗ trợ điều trị covid-19, nhưng duy chỉ có xuyên tâm liên là có tác dụng điều trị cao nhất, tốt nhất và an toàn nhất, hầu như không có tác dụng phụ, kể cả được khi sử dụng cho phụ nữ có thai”. Đây chính là vị thuốc khuyến khích tất cả mọi người dùng để chữa trị covid-19.
Lưu ý khi dùng xuyên tâm liên
Một số lưu ý khi dùng xuyên tâm liên mà chúng ta cần quan tâm như sau:
- Đây là loại dược liệu có tính hàn, vậy nên khi sử dụng quá lâu sẽ làm ảnh hưởng tới tỳ vị. Vì vậy, việc sử dụng nó để điều trị covid-19 trong một khoảng thời gian dài sẽ khiến bạn dễ bị nhiễm bệnh hơn, cần sử dụng trong một khoảng thời gian nhất định và theo lời khuyên của các bác sĩ.
- Những bạn đang bị các vết thương hở, vừa mới phẫu thuật, đang mang thai, và cho con bú khi muốn sử dụng cần có sự tham vấn của bác sĩ chuyên môn, không tự ý sử dụng thuốc, không tự thay đổi liều lượng hay các thành phần có bên trong.
- Khi sử dụng sai mục đích sẽ dễ dàng gây chán ăn, tiêu chảy, sổ mũi, mệt mỏi, phát ban, nôn mửa, nhức đầu.
- Khi sử dụng sai liều lượng sẽ làm tăng men gan, dị ứng, sưng tuyến bạch huyết.
- Những người đang bị các chứng suy thận, suy gan không nên sử dụng xuyên tâm liên.
Xuyên tâm liên có các tác dụng phụ gì?
Nhiều người thường lo lắng về các tác dụng phụ khi sử dụng loại dược liệu này. Vậy cụ thể khi sử dụng cây xuyên tâm liên có các tác dụng phụ gì? Khi sử dụng không đúng cách xuyên tâm liên có tác dụng phụ như sau:
- Đau đầu, sưng bạch huyết, chóng mặt, buồn nôn, tiêu chảy thời gian dài, mất vị giác, hoa mắt, tê bì chân tay.
- Có thể gây dị ứng và sốc phản vệ.
- Bệnh nhân sử dụng với liều lượng cao sẽ gây nên cảm giác đau hai bên hông, đi tiểu ít, đái dắt,…
Mỗi người có một tình trạng sức khỏe khác nhau vậy nên tác dụng phụ mà cây xuyên tâm liên mang lại cũng sẽ gây nên những triệu chứng khác nhau. Khi xảy ra bất cứ vấn đề gì bất thường, bạn cần liên hệ tới cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám và hỗ trợ cũng như nhận được lời khuyên bổ ích cho quá trình điều trị. Dược liệu xuyên tâm liên đã và đang được sử dụng rộng rãi ở Việt Nam và trên thế giới. Tuy nhiên, y học hiện đại vẫn đang nghiên cứu thêm về mức độ an toàn, tác dụng phụ. Chính vì vậy, khi muốn sử dụng bạn cần cân nhắc và tham khảo qua bác sĩ chuyên môn để có kết quả sử dụng tốt nhất.
Trên đây là tất cả thông tin về cây xuyên tâm liên là gì?, tác dụng, lưu ý khi sử dụng và các tác dụng phụ. Hy vọng bài viết này hữu ích cho cuộc sống của các bạn. Cảm ơn các bạn đã đọc bài viết này!
Xem thêm: Cây trinh nữ hoàng cung: Tác dụng, cách uống và cách trồng
Sinh Vật Cảnh -Cây trinh nữ hoàng cung: Tác dụng, cách uống và cách trồng
Cây dọc mùng: Đặc điểm, tác dụng, cách trồng và hình ảnh
Cây đinh lăng: Phân loại, công dụng, cách trồng và tác hại
Cây sống đời: Đặc điểm, phân loại, tác dụng và cách trồng
Cây tầm bóp: Phân loại, tác dụng, tác hại, cách dùng, cách trồng
Cây sài đất: Nhận biết, phân loại, tác dụng, cách dùng
Cây phú quý hợp mệnh gì? Đặc điểm, phân loại, cách trồng