Tính Trạng Trội Là Gì? Ứng Dụng Của Tính Trạng Trội Trong Đời Sống

Thời học sinh ở trường trung học phổ thông, chắc bạn đã nghe qua khái niệm về tính trạng trội, tính trạng lặn, gen trội và gen lặn. Vậy thì tính trạng trội là gì? Đặc điểm cũng như ứng dụng của tính trạng trội trong đời sống là gì? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nhớ lại khái niệm tính trạng trội cũng như cung cấp thêm nhiều thông tin hữu ích đến các bạn đọc.

Nội Dung Chính

Tính Trạng Trội Là Gì?

Để hiểu rõ tính trạng trội là gì, cần phải hiểu được khái niệm tính trạng là gì cũng như là do đâu hình thành tính trạng.

Tính trạng là kiểu hình hoặc là biến thể đại diện của kiểu hình của sinh vật, có thể do di truyền, chịu ảnh hưởng của môi trường hoặc kết hợp cả hai đặc điểm trên.

Tính trạng là một đặc điểm hình thái, cấu trúc hoặc sinh lý của một sinh vật. Ví dụ về các đặc điểm tính trạng là màu mắt và màu mắt xanh lam, nâu hoặc màu hạt dẻ. Màu tóc được xem là một kiểu hình biểu thị ra như là tóc nâu, đỏ, vàng hoặc đen.

Tính trạng trội là tính trạng xuất hiện ở dạng cùng hợp tử hay dị hợp tử của một kiểu gen. Sự thống trị trong sinh học là mối liên hệ giữa các alen, alen đầu là trội và alen thứ hai là lặn.

Tính trạng trội là một khái niệm quan trọng trong thuyết Mendelian và di truyền học. Alen trội chứa protein hoạt động, trong khi alen lặn thì không.

Tính trạng trội được thể hiện là mối liên hệ giữa 2 alen của 1 gen và các kiểu hình liên quan của chúng. Các alen có thể trội đối với alen thứ hai, lặn đối với alen thứ 3 và đồng trội đối với alen thứ 4. Tuy nhiên, các alen có thể lặn với các kiểu hình riêng biệt bị ảnh hưởng bởi cùng 1 gen.

Tính Trạng Trội Là Gì?

Các Loại Tính Trạng Thường Gặp Ngoài Tính Trạng Trội Là Gì?

Trong quá trình nghiên cứu, các nhà nghiên cứu đã tóm tắt các tính trạng mới và nhóm chúng thành các loại sau:

Tính trạng chất lượng là gì?

Tính trạng chất lượng là tính trạng do một alen quyết định, có tính biến thiên không liên tục, không thể dự đoán hay tính được bằng số. Nó chủ yếu được sử dụng để mô tả các đặc điểm về hương vị và âm thanh có tồn tại hay không trong sinh vật sống.

Ví dụ: Các tính trạng chất lượng thường thấy như màu lông, màu mắt, gia súc có sừng hay không, có ngà và không có ngà.

Thế nào là tính trạng lặn?

Chúng ta đã hiểu khái niệm tính trạng trội là gì. Tính trạng trội hoàn toàn trái ngược với tính trạng lặn, vậy thế nào là tính trạng lặn?

Tính trạng lặn (Recessiveness trait) là tính trạng không được biểu hiện trong các tổ hợp gen dị hợp vì nó bị các tính trạng khác cùng loại (có cặp alen đối xứng giống nhau) lấn át. Tính trạng lặn không xuất hiện ở thế hệ đầu mà thường chỉ biểu hiện ở thế hệ F2.

Tính trạng số lượng là gì?

Tính trạng số lượng (Quantitative character) là tính trạng có thể dự đoán và đo lường được, do nhiều gen quy định, biểu hiện sự biến đổi liên tục và chủ yếu liên quan đến năng suất cây trồng, vật nuôi được biểu hiện dưới dạng sản lượng của chúng.

Ví dụ về tính trạng số lượng: Tỷ lệ thịt nạc trong lợn. Sản lượng thóc, gạo; số trứng gà đẻ ra; sản lượng sữa của bò…

Tính trạng trội hoàn toàn là gì?

Trong tính trạng trội sẽ phân ra trội hoàn toàn và không hoàn toàn. Vậy tính trạng trội hoàn toàn là gì, tính trạng trội không hoàn toàn là gì?

Ở hầu hết các trường hợp, alen bình thường trội hoàn toàn so với alen đột biến. Do đó, trên cơ sở di truyền hóa sinh, có thể giải thích rằng alen trội cho sản phẩm protein chức năng bình thường và alen đột biến không tạo ra sản phẩm hoạt động.

Thể đồng hợp tử mang alen lặn không hoàn thành quá trình chuyển gen. Thông thường, ở người sẽ xảy ra tình trạng alen lặn bị đột biến gây ra nhiều bệnh nguy hiểm khác.

Do đó, nếu một alen chiếm ưu thế hoàn toàn, chúng ta biết rằng alen kia cũng chiếm ưu thế hoàn toàn. Miễn là bạn có alen, bạn có thể xác định kiểu hình của gen đó. Ví dụ: Aa: Trắng, AA: Trắng…)

Tính trạng trội không hoàn toàn là gì?

Tính trạng trội không hoàn toàn biểu hiện khi một alen có thể kém trội hơn so với các alen khác, vì vậy chỉ một trong số các alen có thể không có kiểu hình của gen đó. Nói cách khác, một gen biểu hiện một kiểu hình nếu nó có hai alen.

Tính Trạng Trội Đồng Hợp Tử Là Gì?

Tính trạng trội đồng hợp tử là hiện tượng hai alen khác nhau trong cơ thể dị hợp tử biểu hiện cùng một sản phẩm có hoạt tính khác nhau. Do đó, các alen này được gọi là các alen đồng trội.

Thông thường, nhóm máu AB thuộc hệ thống nhóm máu ABO và nhóm máu M-N của con người. Vậy nhóm máu MN có 2 alen LN và LM. Do đó, quần thể chứa 3 kiểu gen biểu hiện ra 3 kiểu hình.

Tính trạng điển hình là gì?

Tính trạng điển hình là những tính trạng được biểu hiện ổn định, ít bị thay đổi bởi tác động bên ngoài, có thể xác định và mô tả chính xác.

Tính trạng thuần chủng là gì?

Đây là tính trạng được di truyền đồng đều, ổn định để đời con có kiểu hình giống thế hệ trước. Còn tính trạng là chỉ một hoặc một số tính trạng của con thuần chủng.

Biểu hiện kiểu hình của tính trạng trội là gì?

Biểu Hiện Kiểu Hình Của Tính Trạng Trội Là Gì?

Tính trạng trội biểu hiện kiểu hình là do gen của bố mẹ được sao chép trong bộ gen của con. Do đó, nó xảy ra hai lần trong bộ gen của trẻ và có thể nói là xảy ra sớm.

Đối với các gen trội của con người chỉ có ở một bên bố hoặc mẹ, chúng có thể biểu hiện các đặc điểm ở thế hệ con cái. Do đó, có thể nói rằng các gen trội chỉ được truyền và biểu hiện khi mẹ hoặc cha, và những kiểu hình đó sẽ được thừa hưởng và truyền sang con.

Bạn có thể nhìn thấy màu mắt người. Màu mắt phụ thuộc vào nhiều gen và mỗi gen có nhiều alen. Đó là số lượng nhiễm sắc thể mà thông tin được mã hóa. Do đó, màu mắt của một người là do các alen kết hợp tạo thành.

Biểu hiện kiểu hình tính trạng trội của ba và con

Đột Biến Tính Trạng Trội Là Gì?

Đột biến là sự thay đổi bất thường trong vật chất di truyền ở cấp độ phân tử (ADN, gen) hoặc cấp độ tế bào dẫn đến sự thay đổi đột ngột về tính trạng. Hầu hết các đột biến gen là đột biến lặn và có hại, và một số đột biến có lợi được biểu hiện dưới dạng đột biến trội trong kiểu hình của sinh vật bị đột biến.

Ý Nghĩa Của Đột Biến Kiểu Hình Trội Là Gì?

Giúp cung cấp nguyên liệu cho quá trình chọn giống và tiến hoá.
Đột biến kiểu hình trội là tốt và đột biến lặn là xấu.
Đột biến tính trạng trội được biểu hiện dưới dạng kiểu hình ở sinh vật đột biến.

Một Số Thuật Ngữ Liên Quan Đến Tính Trạng

Kiểu hình là gì?

Kiểu hình là một biểu hiện bên ngoài của một hoặc nhiều đặc điểm của một cá nhân ở một giai đoạn phát triển cụ thể. Kiểu hình là kết quả của sự tương tác giữa kiểu gen và môi trường.

Kiểu gen là gì?

Kiểu gen hay còn gọi là sự di truyền một tính trạng được tạo ra do sự tổ hợp của các gen biểu hiện ra bên ngoài thông qua một kiểu hình.

Bài viết trên là kiến thức cơ bản về di truyền học. Hy vọng sau khi đọc xong bài viết, bạn đọc đã hiểu được khái niệm tính trạng và các loại tính trạng có trong đời sống. Tính trạng lặn là gì? Tính trạng trội là gì? Ứng dụng của nó trong đời sống của chúng ta.

Xem thêm: Máu S Là Gì? Bạn Là Người Thuộc Nhóm Máu Nào?